การจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการ

บูรณาการ หมายถึง การนำศาสตร์หรือความรู้วิชาต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กันนำมาเข้าด้วยกันหรือผสมผสานได้อย่างกลมกลืน เพื่อนำมาจัดเป็นการเรียนการสอนภายใต้หัวข้อเดียวกัน เชื่อมโยงกันเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยมีการเน้นองค์รวมของเนื้อหามากกว่าองค์ความรู้ของแต่ละรายวิชา และเน้นการสร้างความรู้ของผู้เรียนที่มากกว่า การให้เนื้อหาโดยครูเป็นผู้กำหนด(เลิศชาย ปานมุข)

ทฤษฎีและแนวคิด
แนวคิดในการจัดการเรียนรู้แบบผู้เรียนเป็นสำคัญมีแนวคิดมาจากปรัชญา Constructivism ที่เชื่อว่าการเรียนรู้เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในของผู้เรียน ผู้เรียนเป็นผู้สร้างความรู้จากความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งที่พบเห็นกับความรู้เดิมที่มีอยู่ เป็นปรัชญาที่มีข้อสันนิษฐานว่าความรู้ไม่สามารถแยกจากความ อยากรู้ ความรู้ได้มาจากการสร้างเพื่ออธิบาย (Martin etal.,1994:44)
แนวคิด Constructivism เน้นให้ผู้เรียนสร้างความรู้โดยผ่านกระบวนการคิดด้วยตนเองโดยผู้สอนไม่สามารถปรับเปลี่ยนโครงสร้างทางปัญญา (Cognitive structure) ของผู้เรียนได้ แต่ผู้สอนสามารถช่วยผู้เรียนปรับเปลี่ยนโครงสร้างทางปัญญาได้โดยจัดสภาพการณ์ให้ผู้เรียน ซึ่งเป็นสภาวะที่ประสบการณ์ใหม่ไม่สอดคล้องกับประสบการณ์เดิม ผู้เรียนพยายามปรับข้อมูลใหม่กับประสบการณ์ที่มีอยู่เดิมแล้วสร้างเป็นความรู้ใหม่

ประสบการณ์ใหม่ / ความรู้ใหม่ + ประสบการณ์เดิม / ความรู้เดิม = องค์ความรู้ใหม่

วิธีจัดการเรียนการสอน ที่สอดคล้องกับทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเองโดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน (Constructionism) เช่น การจัดการเรียนการสอนโดยใช้ Project Based Learning ซึ่งประกอบด้วย 8 ขั้นตอนดังนี้

1. เริ่มจากสิ่งที่สนใจ เป็นขั้นตอนที่ให้นักเรียนระดมความคิดโดยครู
ใช้คำถามเพื่อกระตุ้นให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นเห็นที่หลากหลาย ครูคอยชี้แนะให้ความคิดของนักเรียนรวมเป็นความคิดเดียวโดยอาศัยหลักประชาธิปไตย
2. การวางแผนร่วมกับผู้เรียน เป็นขั้นที่นักเรียนร่วมกันแสดงความ
คิดเห็นเกี่ยวกับประเด็นที่สนใจอยากศึกษาหรือเรียนรู้
3. การวางแผนแทรกวิชากิจกรรมต่าง ๆ เป็นขั้นตอนการวางแผน
งานก่อนเรียนโครงงานซึ่งนักเรียนครูและผู้ปกครอง ร่วมวางแผน